De gelukvinder

Zoeken naar een thuis

De Afghaanse Hamayun is asielzoeker. Samen met zijn familie is hij gevlucht voor het strenge Talibanregime in zijn land. Na een lange tocht belandt hij in Nederland en probeert hij, samen met zijn familie, een verblijfsvergunning te krijgen. Maar de regels zijn streng. Als je niet kunt bewijzen dat je gevaar loopt in je eigen land, kun je het wel schudden. In ‘De gelukvinder’ van Edward van de Vendel en Anoush Elman lees je het aangrijpende levensverhaal van Hamayun, de Afghaanse vluchteling.

Hamayun is toneel- en filmfanaat. Hij zit in havo 4 en is lid van de schooltheatergroep. Op een dag vraagt mevrouw Levanti of Hamayun niet een eigen stuk wil maken. Een toneelstuk over zijn situatie. ‘Niemand weet wat er met jonge mensen in ons land gebeurt. We zien een flard in het nieuws, we horen de harde taal van politici. Maar jij kent het echte verhaal. Waarom zou je dat niet vertellen?’ Hamayun twijfelt. Eigenlijk voelt hij niets voor het idee. Maar wanneer hij en zijn familie voor de zoveelste keer worden afgewezen en geen verblijfsvergunning krijgen, weet hij het zeker. Dat toneelstuk moet er komen.

Het ‘echte verhaal’ waar mevrouw Levanti naar op zoek is, is hard. Het leven in Afghanistan is streng: ‘We moeten voor onze moeders naar de markt. Vrouwen mogen niet in hun eentje over straat, en bovendien is het in deze tijd van het jaar veel te heet onder hun burka’s.’ Maar gelukkig blijven Hamayun en zijn beste vriend Faisal grapjes maken: ‘Het zijn net paarden,’ zegt Faisal. ‘Vrouwen in een burka. Paarden kunnen ook alleen maar recht naar voren kijken.’’ Het is mooi dat Faisal en Hamayun de moed erin proberen te houden, maar het echte leven is allesbehalve een lolletje.

Hamayuns vader Padar is voor Afghaanse begrippen erg vrijdenkend en wordt daarom opgepakt. Padar komt weer vrij, maar het gevaar dat hij opnieuw wordt opgepakt, blijft. En daarom vlucht de familie. Hamayun vertelt erover alsof het een ‘roadmovie’ is. Met vaart, diepgang en mooie anekdotes wordt de barre tocht door Azië en Europa beschreven. Als de familie in Nederland aankomt en alles een beetje rooskleuriger lijkt te worden, begint er een nieuw gevecht: het aanvragen van een verblijfsvergunning. De hoop, de oproepen, de afwijzingen….

‘De gelukvinder’ is gebaseerd op het levensverhaal van Anoush Elman. Anoush vertelde zijn verhaal en Edward van de Vendel schreef het op. Het verhaal van Hamayun – van Anoush – is tragisch, droevig en aangrijpend, maar ook spannend, grappig en erg goed geschreven. Het is bijna onvoorstelbaar hoe het leven van een vluchteling eruitziet, ook in een vrij land als Nederland. ‘De gelukvinder’ vertelt over een wereld die velen van ons niet kennen. Een wereld van de IND, van de vluchtelingenpolitie; een wereld van onzekerheid. Dit boek moest er komen, het is een echte eyeopener.